گام به گام کل کتاب جغرافیا دهم

درس 1: جغرافیا علمی برای زندگی بهتر


 فعالیت ص 6 : که سیل در این روستا امکان پذیر است؟ ۳- آیا امکان افزایش جمعیت و توسعه روستا وجود دارد؟ ۴- آیا آب کافی برای استفاده ساکنین وجود دارد؟ ۵- آیا روستا در محل سیل خیز یا زلزله خیز واقع شده است؟

روستای پالنگان- مریوان- کردستان

درس

۲: روش مطالعه در جغرافیا

فعالیت صفحه ۸

به خبر داده شده توجه کنید و به سوالات کلیدی جغرافیاپاسخ دهید. کجا؟ کن و سولقان

طوفان عصر یکشنبه بیست و هشتم تیرماه ۱۳۹۴ چه چیز؟ طوفان و سیل

توفان در کن و سولقان تاکنون ۲۰ کشته برجا گذاشته است. بر

اثر این بارندگی و سیل، مقداری از کوههای سمت امام زاده چرا؟ وزش بادهای شدید و بارش شدید

داوود ریزش کرده است؛ تعدادی از درختان شکسته شده و به کی( چه وقت)؟ عصر یکشنبه بیست و هشتم تیرماه ۱۳۹۴

همراه مقداری سنگ، حرکت کرده و در مسیر پل کیگا قرار گرفته چه کسانی؟ تعدادی از شهروندان و دو کارگر چینی

که تعدادی از شهروندان که در این مسیر قرار گرفته اند، جان چگونه؟ تعدادی از درختان شکسته شده و به همراه

خود را از دست داده اند. دو کارگر چینی شاغل در پل سنگان مقداری سنگ، حرکت کرده است.

آزادراه تهران شمال هم بین کشته شدگان حادثه هستند.

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم

فعالیت -.-.-.-.-.-.

-.-.-.-.-.... که صفحه ۱۲ آیا تاکنون موضوع جغرافیایی ای در اطراف شما بوده است که حس کنجکاوی شما را جلب کرده باشد؟ در جدول زیر، مسئله مورد نظر خود و موارد داده شده را تکمیل کنید. مراحل

نمونه سوال پژوهش

عوامل موثر در کاهش جمعیت شهر X در سرشماری ۱۳۹۰ فرضیه پژوهش

کمبود امکانات لازم از دلایل کاهش جمعیت شهر است. جمع آوری اطلاعات استفاده از سالنامه جمعیتی، تهیه پرسشنامه و مصاحبه با ساکنین و... تجزیه و تحلیل طبقه بندی داده های به دست آمده و ارائه نتایج حاصل از این پردازش ها به صورت

جدول و نمودار نتیجه گیری و

بین کمبود امکانات در شهر X و دفع جمعیت در آن رابطه مستقیم وجود دارد. ارائه پیشنهادها

درس

۳: موقعیت جغرافیایی ایران

الان

فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.. که صفحه ۱۴ - موقعیت ریاضی استان محل زندگی خود را مشخص کنید. هر استان موقعیت ریاضی خاص خودش را دارد؛ آذربایجان شرقی: بین ۳۶ درجه و ۴۵ دقیقه تا ۳۹ درجه و ۳۶ دقیقه عرض شمالی و ۴۵ درجه و ۵ دقیقه تا ۴۸ درجه و ۲۲ دقیقه طول شرقی آذربایجان غربی: بین ۳۵ درجه و ۵۸ دقیقه تا ۳۹ درجه و ۴۶ دقیقه عرض شمالی و ۴۴ درجه و ۳ دقیقه تا ۴۷ درجه و ۲۳ دقیقه طول شرقی اردبیل: بین ۳۷ درجه و ۴۵ دقیقه تا ۳۹ درجه و ۴۲ دقیقه عرض شمالی و ۴۷ درجه و ۳۰ دقیقه تا ۴۸ درجه و ۵۵ دقیقه طول شرقی اصفهان: بین ۳۰ درجه و ۴۳ دقیقه تا ۳۴ درجه و ۲۷ دقیقه عرض شمالی و ۴۹ درجه و ۳۶ دقیقه تا ۵۵ درجه و ۳۱ دقیقه طول شرقی البرز: بین ۳۵ درجه و ۲۸ دقیقه تا ۳۶ درجه و ۳۰ دقیقه عرض شمالی و ۵۰ درجه و ۱۰ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۳۰ دقیقه طول شرقی ایلام: بین ۳۱ درجه و ۵۸ دقیقه تا ۳۴ درجه و ۱۵ دقیقه عرض شمالی و ۴۵ درجه و ۴۴ دقیقه تا ۴۸ درجه و ۱۰ دقیقه طول شرقی بوشهر: بین ۲۷ درجه و ۱۴ دقیقه تا ۳۰ درجه و ۱۶ دقیقه عرض شمالی و ۵۰ درجه و ۵۲ دقیقه تا ۵۲ درجه و ۵۸ دقیقه طول شرقی تهران: بین ۳۵ تا ۳۶٫۵ درجه عرض شمالی و ۵۱ تا ۵۳ درجه طول شرقی چهارمحال و بختیاری: بین ۳۱ درجه و ۹ دقیقه تا ۳۲ درجه و ۳۸ دقیقه عرض شمالی و ۴۹ درجه و ۳۰ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۲۶ دقیقه طول شرقی خراسان جنوبی: بین ۳۰ درجه و ۳۱ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۱۰ دقیقه عرض شمالی و ۵۵ درجه و ۶ دقیقه تا ۶۰ درجه و ۵۷ دقیقه طول شرقی خراسان رضوی: بین ۳۳ درجه و ۵۲ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۴۲ دقیقه عرض شمالی و ۵۶ درجه و ۱۹ دقیقه تا ۶۱ درجه و ۱۶ دقیقه طول شرقی خراسان شمالی: بین ۳۶ درجه و ۳۷ دقیقه تا ۳۸ درجه و ۴۱ دقیقه عرض

شمالی و ۵۵ درجه و ۵۳دقیقه تا ۵۸ درجه و ۳۰ دقیقه طول شرقی خوزستان: بین ۳۰ تا ۳۳ درجه عرض شمالی و ۴۷ تا ۵۰ درجه طول شرقی زنجان: بین ۳۵ درجه و ۳۳ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۱۵ دقیقه عرض شمالی و ۴۷ درجه و ۱۰ دقیقه تا ۴۹ درجه و ۲۶ دقیقه طول شرقی سمنان: بین ۳۴ درجه و ۱۳ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی و ۵۱ درجه و ۵۱ دقیقه تا ۵۷ درجه و ۳ دقیقه طول شرقی سیستان و بلوچستان: بین ۲۵ درجه و ۳ دقیقه تا ۳۱ درجه ۲۸ دقیقه عرض شمالی و ۵۸ درجه و ۴۷ دقیقه تا ۶۳ درجه و ۱۹ دقیقه طول شرقی فارس: بین مدارهای ۲۷ و ۳۱ عرض شمالی و نصف النهارهای ۵۰ و ۵۵ طول شرقی قزوین: بین ۳۵ درجه و ۳۷ دقیقه تا ۳۶ درجه و ۲۵ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۴۵ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۵۰ دقیقه طول شرقی قم: بین ۳۴ درجه و ۹ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۱۱ دقیقه عرض شمالی و ۵۰ درجه و ۶ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۵۸ دقیقه طول شرقی کردستان: بین ۳۴ درجه و ۴۵ دقیقه تا ۳۶ درجه و ۲۸ دقیقه عرض شمالی و ۴۵ درجه و ۳۴ دقیقه تا ۴۸ درجه و ۱۴ دقیقه طول شرقی کرمان: بین ۲۶ درجه و ۳۲ دقیقه عرض شمالی و ۵۴ درجه و ۳۰ دقیقه تا ۵۹ درجه و ۳۰ دقیقه طول شرقی کرمانشاه: بین ۳۳ درجه و ۳۷ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۱۷ دقیقه عرض شمالی و ۴۵ درجه و ۲۰ دقیقه تا ۴۸ درجه و ۱ دقیقه طول شرقی

   

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم

کهگیلویه و بویراحمد: بین ۲۹ درجه و ۵۲ دقیقه تا ۳۱ درجه و ۲۶ دقیقه عرض شمالی و ۴۹ درجه و ۵۵ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۵۳ دقیقه طول شرقی گلستان: بین ۳۶ درجه و ۸ دقیقه تا ۳۶ درجه و ۳۰ دقیقه عرض شمالی و ۵۳ درجه و ۲۱ دقیقه تا ۵۳ درجه و ۵۱ دقیقه طول شرقی گیلان: بین ۳۶ درجه و ۳۴ دقیقه تا ۳۸ درجه و ۲۷ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۵۳ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۳۴ دقیقه طول شرقی لرستان: بین ۳۲ درجه و ۳۸ دقیقه تا ۳۴ درجه و ۲۲ دقیقه عرض شمالی و ۴۶ درجه و ۵۰دقیقه تا ۵۰ درجه و ۲ دقیقه طول شرقی مازندران: بین ۳۵ درجه و ۴۷ دقیقه تا ۳۶ درجه و ۳۵ دقیقه عرض شمالی و ۵۰ درجه و ۳۴دقیقه تا ۵۴ درجه و ۱۰ دقیقه طول شرقی مرکزی بین ۳۳ درجه و ۳۰ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۳۵ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۵۷دقیقه تا ۵۱ درجه طول شرقی هرمزگان: بین ۲۵ درجه و ۲۴ دقیقه تا ۲۸ درجه و ۵۷ دقیقه عرض شمالی و ۵۳ درجه و ۴۱دقیقه تا ۵۹ درجه و ۱۵ دقیقه طول شرقی همدان: بین ۳۳ درجه و ۵۹ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۴۴ دقیقه عرض شمالی و ۴۷ درجه و ۴۴ دقیقه تا ۴۹ درجه و ۲۷ دقیقه طول شرقی یزد: بین ۲۹ درجه و ۵۲ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۱۰ دقیقه عرض شمالی و ۵۲ درجه و ۵۰ دقیقه تا ۵۸ درجه و ۱۶ دقیقه طول شرقی ۲- با توجه به مطالب یاد شده، مختصات جغرافیایی ایران را در نقشه زیر پیدا کنید. ایران بین مدار ۲۵ تا ۳۹ درجه عرض

شمالی و ۴۴ تا ۶۳ درجه طول شرقی قرار دارد.

٣- فرض کنید بتوانیم موقعیت جغرافیایی ایران را تغییر دهیم. با توجه به طول و عرض های جغرافیایی فرضی، وضعیت آب و هوایی ایران را در این دو حالت بررسی، و موارد را با یکدیگر مقایسه کنید. در هر گروه یکی از موقعیت های فرضی را با موقعیت واقعی ایران مقایسه کنید.

اگر ایران در آمریکای جنوبی روی خط استوا قرار داشت: دارای آب و هوای گرم و مرطوب و بارندگی زیاد میشد و تنوع فصل وجود نداشت. اگر در منطقه گرم و خشک قرار داشت: دارای بارندگی کم، آب و هوای گرم و خشک و تنوع فصل داشت. اگر در نزدیکی قطب شمال قرار داشت: به علت مایل بودن زیاد خورشید، آب و هوا بسیار سرد و خشک و بارندگی بیشتر به شکل برف بود. و...

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم

فعالیت -.-.-.-.-.-.

.-.-.-.-.-...

صفحه ۱۶ برای درک بهتر این مفهوم به نقشه زیر توجه کنید. موقعیت نسبی ایران را بررسی، و نتایج آن را در کلاس ارائه کنید.

ایران در جنوب غربی آسیا در منطقه ی خاورمیانه واقع شده است. از طرف شرق و غرب و شمال غرب و شمال شرق با کشورهایی مانند افغانستان، پاکستان، ترکیه، عراق، ترکمنستان و... مرز زمینی مشترک دارد و با دریای خزر از شمال و خلیج فارس از جنوب محصور شده است که موجب ایجاد موقعیت مناسب دفاعی و اقتصادی و بازرگانی شده است.

دریای مد

افغانستان

دریای مدیترانه

ارتفاعات بامپر

عربستان سعودی

دریای عمان

اقیانوس هند

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم

با توجه به اطلاعاتي جدول بالا ، جدول زیر را کامل کنید تا با موقعیت ایران در منطقه خلیج فارس بیشتر آشنا شوید.

رتبه در وسعت

عربستان - ایران - ترکیه - افغانستان - عراق - امارات متحده عربی - کویت

رتبه در جمعیت

|

ایران - ترکیه - عراق - افغانستان - عربستان - امارات متحده عربی۔ کویت - بحرین

رتبه در تولید نفت

عربستان - عراق - ایران - امارات متحده عربی۔ کویت - بحرین

-.-.-.-.-.-.-.-........ که صفحه ۲۰ مرزهای آبی شمال و جنوب ایران چه مزیت هایی برای کشور ما به وجود آورده است؟ با یکدیگر گفتگو، و نتایج آن را در کلاس ارائه کنید.

امکان حمل و نقل دریایی و تجارت با کشورهای همسایه و سایر کشورها - امکان توسعه مشاغل متنوع در سواحل (صید و شیلات و فعالیت های گردشگری و...) - استفاده از ذخایر نفت و گاز در سواحل شمال و جنوب و مهم تر از همه موقعیت دفاعی مناسبی برای کشور ایجاد کرده است.

درس

۴: ناهمواری های ایران

لو

فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-..

صفحه ۲۵

جاده هایی که شهرهای دامنه های جنوبی البرز را به دامنه های شمالی آن ارتباط می دهد بر روی نقشه پیدا کنید.

جاده چالوس- جاده هراز - جاده فیروزکوه

جاده

- این جاده ها از کنار کدام کوهها و دره ها عبور می کند؟ جاده چالوس از کوههای البرز غربی از دره رود کرج و چالوس هراز از کوه های البرز مرکزی از دره رود هراز عبور میکند و...

- عبور جاده ها در این نواحی با عملیات ساختمانی (برداشت مواد، حمل و برجای گذاری ها، انفجار سنگها، تغییر در مجاری آبها، احداث تونل و...) همراه است. تأثیر این عملیات را بر ناهمواری های این منطقه، با هم گروه های خود به بحث بگذارید و گزارشی تهیه و ارائه کنید.

گیاهی، تغییر در زیست بوم های گیاهی و جانوری و مهاجرت آنها و تغییر شکل

این عملیات ها باعث تخریب پوشش ناهمواریها و... می شوند.

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم

ال فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

.-.-.-.-.-.-..

صفحه ۲۷ اگر در یک منطقه کوهستانی زندگی می کنید (آذربایجان، البرز و یا زاگرس)، عوامل انسانی مؤثر در تغییر شکل ناهمواریهای پیرامون محل زندگی خود را با هم گروه ها مطرح کنید. آنها را فهرست و مهمترین عامل این تغییر شکلها را تشریح کنید.

بسته به موقعیت زندگی دانش آموزان متفاوت است. به طور کلی عوامل انسانی مؤثر در در تغییر شکل ناهمواریها: احداث جاده ها- توسعه و گسترش شهرها از بین بردن پوشش گیاهی و کندن بوته ها- احداث سدها- بهره برداری از معادن و منابع طبیعی و... را میتوان نام برد.

الم فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-

صفحه ۳۰ اگر پیرامون یکی از دشت های داخلی ایران زندگی می کنید، ارزش های اقتصادی دشت مجاور خود را فهرست کنید و در مورد یکی از آنها گزارشی تهیه، و به کلاس ارائه کنید.

با توجه به موقعیت تان می توانید از موارد زیر فهرست کنید: ارزشهای اقتصادی دشتها: جاذبه های گردشگری استفاده از انرژی پاک مانند انرژی خورشیدو باد- گذران اوقات فراغت به دلیل مناسبت بودن برای رصد ستارگان، کویر نوردی و مسابقات ورزشی۔ معادن گچ، نمک و مصالح ساختمانی فعالیتهای کشاورزی در صورت دسترسی به منابع آب مکانی مناسب برای توسعه شهرها و روستاها و...

-

-

از فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

.-.-.-.-.-.-

صفحه ۳۲ اگر در یکی از جلگه های ساحلی شمالی یا جنوبی کشور زندگی می کنید، ارزشهای ارتباطی جلگه محل زندگی خود را از نظر بندرها و فعالیتهای اقتصادی و دریانوردی در آنها، با هم گروه های خود به بحث بگذارید؛ گزارشی تهیه، و نتایج آن را به کلاس ارائه کنید.

جلگه های ساحلی شمالی: توسعه بنادر، اسکله ها و کشتیرانی و امکان ارتباط تجاری و اقتصادی با کشورهای آسیای میانه و چهار کشور دیگر ساحل دریای خزر جلگه های ساحلی جنوب: امکان دسترسی به آبهای آزاد و ارتباط دریایی و تجاری با سایر کشورهای جهان

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم

درس ۵: آب و هوای ایران

که

و فعالیت ...............

.....................

صفحه ۳۵ ۲- دو تصویر ماهوارهای ایران (شکل ۴) را با هم مقایسه کنید و بگویید ابرها در چه جهتی حرکت می کنند؟ به سمت مرکز (از غرب به شرق) آیا می توان با مقایسه این تصاویر، وضعیت هوا را پیش بینی کرد؟ بله. احتمال بارش در مرکز و شمال غرب و شمال کشور . به طور کلی با توجه به سرعت و جهت باد و میزان رطوبت هوا می توان وضعیت هوا را پیش بینی کرد.

۳- به سایت اینترنتی سازمان هواشناسی کشور به نشانی زندگی خود را بررسی کنید. به عهده دانش آموز

۴- تحقیق کنید آیا میتوان به روشهای تجربی و بدون استفاده از نقشه های هواشناسی و تصاویر ماهواره ای، وضع هوا را پیش بینی کرد؟ به طور دقیق خير، ولی در گذشته افراد از روی شکل و ویژگی ابرها و بسته به میزان ابری و صاف بودن آسمان، به طور تقریبی وضعیت هوا را برای ساعات آینده پیش بینی می کردند. برای نمونه: حرکت یک ابر زیر یک ابر دیگر نشانه شروع بارش باران است. ابرهای سیاه و قلمبه بیشتر باران زا و ابرهای سفید و یکدست بیشتر برف زا هستند. - بارش شدید صبح، آفتاب شدید ظهر را به دنبال دارد و...

ال فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-. -

صفحه ۳۹ ١- اگر رشته کوه البرز، جنوب دریای خزر نبود، وضعیت بارش در ناحيه خزری چگونه بود؟ بارندگی در ناحیه خزری کم میشد. زیرا آن موقع هیچ صعود و تراکمی وجود نداشت و هوای مرطوب به ناحیه داخل کشور می رفت.

۲- با توجه به شکل ۱۰ ، دامنه های شرقی و غربی زاگرس را از نظر میزان رطوبت مقایسه کنید. برخورد با کوه و صعود هوا موجب تراكم و بارش برف و باران می شود و همیشه مرطوب است، ولی در دامنه شرقی، هوای خشک و ناحیه خشک را داریم؛ چون زاگرس همچون دیواری مانع عبور هوای مرطوب میشود.

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم

ایجاد تراکم و بارش

عبور هوای خشک

برخورد با کوه و

صعود هوا

دامنه رو به باد

ناحية خشة

دامنه پشت به بادا باد پناهی)

رشته کوه زاگرس

ناحيه مرطوب

۳- شهرکرد و دزفول در یک عرض جغرافیایی قرار دارند. بررسی کنید کدام شهر سردتر و کدام شهر گرم تر است. چرا؟ شهرکرد سردتر و دزفول گرمتر است. دلیل تفاوت دمای این دو شهر ارتفاع آنهاست. شهرکرد در ارتفاع بالاتری نسبت به دزفول که در جلگه های کم ارتفاع نزدیک خلیج فارس قرار دارد پس دمای کمتری نسبت به دزفول دارد. (به ازای هر ۱۰۰۰ متر ارتفاع ۶ درجه کاهش دما.)

الم فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-...

صفحه ۴۰ ۱- با توجه به شکل ۱۱ ،کدام توده های هوا در شهر و استان محل زندگی شما نقش بیشتری دارد؟ با توجه به محل زندگی پاسخ می تواند متفاوت باشد. نمونه: آذربایجان شرقی تحت تاثیر توده هوای مرطوب غربی با استان خراسان شمالی تحت تاثیر توده هوای سرد و خشک سیبری قرار دارند.

توده هوای سرد و خشک سیبری در دوره سرما وارد ایران شده باعث سردی و خشکی هوا در زمستان و موجب بارش در سواحل خزر می شود.

توده هوای مرطوب غربی رطوبت دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس را در دوره سرما به داخل ایران منتقل و برف و باران به همراه دارد.

توده هوای سودانی: گاهی در ماه های سرد سال رطوبت دریای سرخ را به کشور ما می آورد و باعث بارندگی می شود

توده هوای مرطوب موسمی: برخی سالها در دوره گرما از اقیانوس هند به ایران نفوذ و موجب باران های سیلابی در جنوب شرق ایران می شود.

توده هوای گرم و خشک در دوره گرما هوای گرم را از عربستان به ایران وارد می کند و باعث افزایش شدید دما می شود

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم

۲- جدول زیر را با توجه به شکل ۱۱ تکمیل کنید.

نام توده هوا جهت نفوذ به کشور زمان ورود به کشور منشا

اثر آب و هوایی مرطوب غربی شمال غرب ایران زمستان و دورۂ سرما دریای مدیترانه و برف و باران

اقیانوس اطلس گرم و خشک جنوب غرب ایران | دوره گرما |

عربستان افزایش شدید دما ۳- در تابستان، در کدام نواحی ایران احتمال بارش است؟ چرا؟ در نواحی جنوب شرق؛ به علت نفوذ توده هوای مرطوب موسمی در فصل تابستان.

له فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.. که صفحه ۴۱ 1- با توجه به شکل ۱۴، نوع یا انواع آب و هوای استان محل زندگی خود را مشخص کنید. با توجه به محل زندگی متفاوت است. برای نمونه: استان های تهران، اصفهان، خراسان رضوی دارای دو نوع آب و هوا(کوهستانی و گرم وخشک) هستند ولی استان یزد دارای یک نوع آب و هوا (گرم و خشک) است.

آب و هوای گرم رختک ا. بارش کم و خنکی هوا

الانديه ما ۴ رولی گاهی .نفر وعرة رة

آب و هوای کوهانی الفراتی درصندلى وعندما با افزایش ارتاح

- معنای امن - بارندگی اغلب به صورت موف

آب و هوای گرم و شرجی ، کرندگی اندک رطوبت نسبی بالا . میانگین بنای این سالن

آب و هوای معتدل بری ٢. التنال ما در طول سال ۳،

کافی است

برای کار

الان فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-..

صفحه ۴۶ ۱- چند مورد از پیامدهای منفی عدم توجه به تاثیر اقلیم را در معماری بیان کنید. مصرف انرژی زیاد- آسایش کمتر

۲- با توجه به تقسیمات آب و هوایی ایران، ویژگی های معماری زیر، در کدام نوع آب و هوا باید رعایت شود؟

الف) استفاده از پایه های چوبی برای ساختمان (معتدل خزری) پ) بامهای شیبدار یا شیروانی (خزری و کوهستانی) ث) دادن شکل گنبدی به بنا (گرم و خشک)

ب) پنجره های کوچک با سایبان (گرم و خشک) ات) انطباق جهت ساختمان با نسیم ساحل و دریا (خزری)

ج) بهره گیری از جهت آفتاب در بنا (کوهستانی)|

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم

چ) استفاده از بادگیر (گرم و خشک) ح) استفاده از خاک و گل که ظرفیت حرارتی زیادی دارند (گرم و خشک) ۳- مرز چهار ناحیه آب و هوایی کشور را در این نقشه، رسم کنید و نام هر ناحيه آب و هوایی را بنویسید.

- روز جهانی بیابان زدایی در تقویم چه روزی است؟

۲۷ خرداد یا ۱۷ ژوئن

/

درس

۶: منابع آب ایران

ال

فعالیت

-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

صفحه ۴۷

۱- در گروه کاری خود انجام دهید: الف) آب مورد نیاز محل زندگی شما از کجا تهیه میشود؟ به عهده دانش آموز ب) گزارشی تهیه کنید که موارد سوء مصرف آب را در منزلتان نشان دهد. پاسخ های متفاوت از طرف دانش آموزان مانند چکه کردن آب شیر، باز گذاشتن شیر آب در هنگام استحمام، شستن حیاط خانه و اتومبیل با آب آشامیدنی، آبیاری باغچه با آب بهداشتی و شهری و...| پ) داستانی بنویسید که آینده مردم شهری را نشان بدهد که منابع آب خود را از دست داده اند. به عهده دانش آموز ۲- با کمک هم گروه های خود، گزارشی تهیه کنید که اگر آب منزل شما برای یک هفته قطع شود، چه مشکلاتی خواهد داشت. مشکلاتی مانند اختلال در نظافت، شست و شو، پخت و پز، کمبود آب آشامیدنی و... الم فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.- -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-...

صفحه ۴۹ روی نقشه استان خود، عوامل مؤثر بر میزان و نوع بارش محل زندگی خود را مشخص کنید. به عهده دانش آموزان.- به طور کلی نزدیکی به دریاها، کوهها و موقعیت جغرافیایی که هر استان در آن قرار دارد می تواند بر میزان و نوع بارش اثر بگذارد.

.-.-.-.-.-..کھر صفحه ۵۲ | مشخص کنید استان محل زندگی شما در کدام حوضه آبریز قرار دارد؟ با توجه به نقشه زیر و استان محل زندگی خود می توانید به این سوال پاسخ دهید. برای مثال: استان گیلان در حوضه آبریز دریای خزر، استان کرمان در حوضه آبریز فلات مرکزی، استان بوشهر در حوضه آبریز دریای عمان و خلیج فارس قرار دارد.

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم

دریای خزر

افغانستان

پنهان و سیرجان

جي ضه

کوردود

کویر لوت

و دریای عمل

پاکستان

ج فارس و

عربستان سعودی

ای ما

و فعالیت

-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.که صفحه ۵۳ 1- در تصویر و مطالب زیر چه نکته ای توجه شما را جلب می کند؟ آلودگی آب دریاها و وجود شرایط اقلیمی خاص این دریا زندگی آبزیان را در معرض تهدید جدی قرار داده است.

۲- به نظر شما چه راههایی برای حفظ حیات وحش این دریا وجود دارد؟ وضع قوانین تنظیم کننده برای شکار و صید بی رویه- جلوگیری از تخلیه فاضلاب کارخانه ها به دریا۔ پاکسازی سواحل و...

عوامل تهدید

آشکار برای پوست و گوشت (۲) کمبود مکان استراحت (۳) بیماری های عفونی (۴) تغییرات اقلیمی (۵) گرفتار شدن در تورهای صیادی (۶) آلاینده های شیمیایی

صفحه ۵۴

الم فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.- .-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-. در گروه خود جست وجو کنید آیا خلیج فارس، نام دیگری داشته است؟ نتایج آن را در کلاس ارائه کنید.

تا قبل از ورود آریاییان به فلات ایران در منابع آشوری از خلیج فارس با عنوان «نارمرتو» که به معنای رود و یا آبراه تلخ است نام برده شده و این قدیمی ترین عنوانی است که به خلیج فارس داده شده است. در کتیبه ای از داریوش بزرگ شاه هخامنشی واژه یا عبارت «درایه تیه هچا پارسه آئی تی» بر آبراه خلیج فارس اطلاق شده که معنای آن دریایی که از پارس می رود» است.

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم

۱۲

فلاویوس آریانوس مورخ یونانی قرن دوم میلادی در کتابش «آنابازیس» برای نام خلیج فارس واژه «پرسی كون كاي تاس» را به کار می برد که معنا و مفهوم آن قرابت نزدیکی با عبارت «خلیج فارس» دارد.

استرابون» جغرافیدان معروف یونانی هم که در نیمه قرن اول میلادی زندگی می کرد در کتاب خود مکررا از همین واژه برای معرفی خلیج فارس بهره برده و به ویژه تصریح می کند که اعراب بین دریای سرخ و خلیج فارس (پرسیکون کا ای تاس) روزگار می گذرانند. کلودیوس پتوله ماوس معروف به بطلمیوس از بزرگترین جغرافیدانان جهان در قرون اولیه پس از میلاد در قرن دوم میلادی از آبراه خلیج فارس تحت نام «پرسیکوس سینوس» ذکر کرده است که دقیقا به مفهوم «خلیج فارس» است. در برخی منابع لاتین این واژه به صورت سینوس پرسیکوس و «ماره پرسیکوم» هم ذکر شده است که معنای عبارت اخیر دریای پارس است. لازم به یادآوری است که در بسیاری از زبان های زنده دنیا نیز واژه سینوس پرسیکوس برای معرفی نام خلیج فارس وارد شده است. چنانکه در زبانهای: فرانسه به صورت: Golfe Persique انگلیسی Persian Gulf آلمانی Persischer Golf؛ ایتالیایی Golfo Persico؛ روسی Persidski Zaliv؛ ژاپنی Perusha Wan؛ و ترکی Fars Korfezi ثبت شده است. کوین توس کورتیوس روفوس مورخ رومی هم در قرن اول میلادی نام لاتین «آکواریوم پرسیکا» را برای خلیج فارس به کار برده است که به معنای آبگیر پارس است. | در منابع تاریخی و جغرافیایی دوره اسلامی نیز به طور مکرر برای شناسایی و معرفی آبراه خلیج فارس از واژه ها و عبارات «بحر فارس البحر الفارسي الخليج الفارس خلیج فارس» استفاده شده است. ابن الفقيه در اثر جغرافیایی اش «مختصر کتاب البلدان» که در سال ۲۷۹ق تألیف شده درباره خلیج فارس آورده است: «و بدان که دریای پارس و هند از برای پیوستگی به یکدیگر هر دو یک دریا هستند.» ابوعلی احمد بن عمر بن رسته در کتاب «الاعلاق النفیسه» در سال ۲۹۰ق درباره خلیج فارس نوشته است: «اما دریای هند، از آن خلیجی به سوی ناحیت پارس بیرون آید که خلیج فارس نام دارد... و بین این دو خلیج یعنی خلیج احمر و خلیج پارس سرزمین حجاز و یمن و دیگر بلاد عرب واقع است.» ابوالقاسم عبيدالله بن عبدالله بن أحمد بن خردادبه خراسانی (وفات ۳۰۰ق) در کتاب «المسالک و الممالک» در این باره می نویسد: «گروهی از این رودها به سوی بصره و گروهی به سوی مزار شهری بین واسط و بصره روانند و سپس همه آنها به دریای پارس می ریزند.» بزرگ بن شهريار النواخذه هرمزی (ناوخدای هرمزی) در کتاب «عجایب الهند بر و بحر و جزایره» که در سال ۳۴۲ق آن را تالیف کرده از واژه «بحر فارس» برای معرفی خلیج فارس بهره برده است. ابواسحاق ابراهيم بن محمد الفارسي الاصطخري (وفات ۳۴۶ق) هم در کتاب خود «مسالک الممالک» از عبارت «بحر فارس» برای معرفی نام خلیج فارس استفاده می کند. مورخ نامدار ابوالحسن علی بن الحسين بن علی مسعودی (وفات ۳۴۶ق) نیز در «مروج الذهب و معادن الجوهر» در ذکر خلیج فارس

عبارت «بحر فارس» را به کار برده است. مسعودی در کتاب دیگرش «التنبيه و الاشراف» هم واژه «البحر الفارسی» را برای شناساندن خلیج فارس به کار گرفته است. ابوریحان محمد بن احمد البیرونی الخوارزمی (وفات ۴۴۰ق) نیز در آثار خود واژه های «دریای پارس

خلیج پارس بحر پارس» را برای معرفی خلیج فارس ذکر کرده است. ابن حوقل در اثرش «صورة الارض» و بشاری در کتابش «احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم» که به ترتیب در سالهای ۳۶۷ق و ۳۷۵ ق تألیف شده اند، واژه «بحر فارس» را به جای خلیج فارس به کار برده اند در کتاب «حدودالعالم من المشرق الى المغرب » هم در معرفی خلیج فارس از عبارت «خلیج فارس» بهره گرفته شده است. محمد بن نجیب بگيران در کتابش «جهان نامه» ابن بلخی در «فارسنامه» شرف الزمان طاهر مروزی در «طبايع الحيوان» ابوعبدالله محمد بن عبدالله بن ادریس در «نزهة المشتاق في اختراق الآفاق» شهاب الدين ابوعبدالله یاقوت بن عبدالله حموی رومی در «معجم البلدان» ابوعبدالله زکریا بن محمد بن محمود قزوینی در «آثارالباقیه» و اخبارالعباد در کتاب «عجائب المخلوقات وغرائب الموجودات» أبو الفداء در «تقويم البلدان» و شمس الدين ابوعبدالله محمد بن ابی طالب انصاری الدمشقی صوفی در «نخبة الدهر في عجائب البر و البحر» به ترتیب واژه ها و عبارات: «بحر پارس - دریای پارس (و هم بحر پارس) الخليج الفارسي بحر فارس دریای پارس (و هم بحر فارس) دریای پارس بحر فارس و دریای پارس) بحر فارس و بحر الفارسی (و بحر فارس)» را در معرفی و ذکر خلیج فارس به کار برده اند. این عبارات و واژه ها به طور مکرر طی قرون پنجم تا یازدهم قمری در منابع تاریخی و جغرافیایی زیر نیز ذکر شده است. شهاب الدین احمد بن عبدالوهاب بن محمد النویری دار کتاب «نهاية الأرب في فنون العرب» حمدالله مستوفی در کتاب «نزهة القلوب»؛

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم

۱۳

ابن الوردی در کتاب «خریدة العجائب وفريدة الغرائب» ابن بطوطة دار کتاب «تحفة النظار في غرائب الأمصار وعجائب الاسفار» ابوالقاسم محمد بن حوقل در کتاب «صورة الارض» و کتاب «صبح الاعشي في كتابة الانشاء» نوشته احمد بن علی بن احمد القلقشندی همچنین مصطفی بن عبدالله كاتب چلبی فلسطینی معروف به حاجی خلیفه (وفات ۱۰۶۷ق) صاحب کتاب «کشف الظنون» در کتاب دیگرش «جهان نما» در توصیف خلیج فارس آورده است: (ترجمه از زبان ترکی است «دریای پارس به این دریا سینوس پرسیکوس می گویند یعنی خلیج فارس به مناسبت اینکه در مشرق آن فارس واقع است به آن نسبت داده می شود و آن را ماره پرسیکوم (دریای پارس) نیز می گویند.» در جلد هفتم «دایرة المعارف البستانی» نیز که در سال ۱۸۸۳ میلادی به چاپ رسیده است برای معرفی خلیج فارس از واژه «الخليج العجمی» استفاده شده است. اهم فعالیت ..................................

.-.-.-.-.-.-.

صفحه ۵۵ در گروه کاری، گزارشی از ویژگی های جغرافیایی و یا اقتصادی یکی از دریاهای ایران را با تصویر، تهیه و به کلاس گزارش کنید. کار بهترین گروه در کلاس نصب شود. به عهده دانش آموز

و فعالیت

.-.-.-.-.-.-.-.-.-... صفحه ۵۶ با دوستان هم گروه خود گفتگو، و راه حل هایی برای مبارزه با آلودگی دریاها ارائه کنید. جلوگیری از آلودگی های نفتی در دریا در زمان اکتشاف و انتقال نفت، جلوگیری از ریختن زباله ها و فاضلاب خانگی و صنعتی به دریاها، جلوگیری از ریختن فاضلاب کشاورزی به دریاها و... و فعالیت

-.-.-.-.-.-.-.-.-.که صفحه ۵۸ در گروه کاری خود، در مورد یکی از دریاچه های ایران گزارشی تهیه، و به کلاس ارائه کنید. کار بهترین گروه در کلاس نصب شود. به عهده دانش آموز

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم | فصل سوم: جغرافیای انسانی ایران

,

درس ۷: ویژگی های جمعیت ایران

از فعالیت ......................................

-......................که صفحه ۶۴ میزان رشد استان محل زندگی خود را از کتاب استان شناسی یا سایت مرکز آمار (درگاه آمار ملی ایران) بگیرید و آن را با کشور مقایسه کنید. وضعیت استان خود را از این نظر مورد بحث و گفتگو قرار دهید. از اینجا می توانید اطلاعات مربوط به استان خود را پیدا کنید. بعضی از استانها رشد شان از میانگین کشوری بیشتر یا کمتر است.

ال فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-

صفحه ۶۵ ۱- با توجه به نقش و اهمیت اطلاعات و آمار در برنامه ریزی های اقتصادی و اجتماعی کشورها به عنوان عضو خانواده، جایگاه سرشماری و جمع آوری اطلاعات را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهید. آمارها و سرشماری پایه و اساس برنامه ریزی های اقتصادی و اجتماعی هر کشور است، هر چه سرشماریها دقیق تر و همه جانبه تر باشد، برنامه ریزی ها و تصمیم گیری ها در مورد نوع فعالیت و سرمایه گذاری نیز صحیح تر و کامل تر خواهد بود و جهت تامین امنیت اقتصادی و رفاهی و سلامتی آینده به ما کمک خواهد کرد.

۲- به هرم سنی ایران در سال ۱۳۹۰ توجه کنید. گروههای سنی ایران را مورد بررسی قرار دهید.

هرم سنی - جنسی جمعیت کشور

[ ۸۵۰

= = = [YA-VA

۷۰-۷۴

۶۹- ۵ة

ود-ند

[۳۵-۳:

۳۰-۳۴ ۲۵-۲۶

۱۵-۱:

ده

میلیون نفر

میلیون نفر

بیشترین جمعیت در کدام گروه سنی مشاهده میشود؟ ۲۹-۲۵ سال این گروه سنی چه ویژگی هایی دارد؟ این گروه سنی عمدتا مهمترین جمعیت فعال اقتصادی و فارغ التحصیلان دانشگاهی و جویای کار هستند. این گروه دارای انرژی کار و استعداد فراوان بوده و پتانسیل مثبتی جهت رشد و تعالی جامعه هستند.

چه مزایا و محدودیت هایی را برای کشور ما ایجاد می کنند؟ با توجه به تحصیلات بالا می تواند در خدمت تولید کشور باشد. در میزان موالید دهه های آینده موثر خواهد بود و آن را افزایش می دهد اما در حال حاضر نیز می تواند موجب بروز بیکاری شود که در صورت عدم تأمین شغل و کار، عوارضی منفی مانند انحرافات و اعتیاد و فقر نمایان خواهد شد.

٣- با کمک هرمهای سنی زیر، به سوالات پاسخ دهید.

- میزان رشد موالید در کدام کشور بیشتر است؟ اندونزی

۱۵

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم | فصل سوم: جغرافیای انسانی ایران

- کدام کشور، افراد سالمند بیشتری دارد؟ پیامدهای آن چیست؟ دانمارک۔ پیری جمعیت و کاهش جمعیت فعال اقتصادی باعث کاهش نیروی کار و در نهایت کاهش تولید و رشد اقتصادی خواهد شد و برای دولت هزینه های بالایی در بر خواهد داشت.

- کدام کشور درصد جمعیت فعال اقتصادی بیشتر، و چه مزایا و محدودیت هایی پیش رو دارد؟ اندونزی۔ نیروی تازه نفس موجب رشد اقتصادی شده ولی در صورت پایین بودن نرخ اشتغال زایی این جمعیت انبوه بیکار برای کشور مشکلات زیادی در پی خواهد داشت.

5 +

Female

Male

70-74 65-65 60-64 55-59

50-54

45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 05-09 00-04

100+ 95-99 90-94 85-89 80-84 25-29 70-74 65-69 60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14

5-9 0-4

250

100,000

75,000

50,000

25,000

0

25,000

50,000

75,000

100,000

250

200

150

100

50

50

100

150

200

هرم سنی اندونزی

هرم سنی دانمارک

۴- به نظر شما یک هرم سنی مطلوب (جمعیت مناسب برای حال و آینده چه شکلی دارد؟ به صورت شماتیک، هرم مناسب جمعیتی رسم کنید. دلایل خود را از چگونگی رسم هرم سنی ارائه کنید. اگر رشد جمعیت کمتر از یک درصد باشد جمعیت رو به پیری می رود، اگر بین یک تا دو درصد باشد، رشد جمعیت متوسط است. یعنی جمعیت نه رو به پیری و نه رو به جوانی می رود و مطلوب است و اگر شد جمعیت بیش از دو درصد باشد، جمعیت آن کشور رو به جوانی می رود.

ال فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-..

صفحه ۶۸ درباره ویژگیهای جمعیت استان خود، بحث و گفت وگو کنید. استان شما در مورد مهاجرت، ترکیب سنی و جنسی چه وضعیتی دارد؟ از اینجا می توانید اطلاعات مربوط به استان خود را پیدا کنید.

ام فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-..

صفحه ۶۹ به اطلاعات داده شده از شهر آبادان، توجه کنید. این اطلاعات، تغییرات جمعیتی این شهر را طی چند دهه نشان می دهد. با توجه به سؤالات داده شده، با یکدیگر بحث و گفت وگو کنید؛ سپس پاسخ خود را ارائه کنید. - مهاجرت اجباری و اختیاری مربوط به چه سالهایی می باشد؟ مهاجرت اجباری از سال ۵۹ تا ۶۷ به علت وقوع جنگ تحمیلی - مهاجرت اختیاری از ۱۳۳۵ تا ۱۳۵۵ به علت توسعه صنعتی ساخت پالایشگاهها و صادرات نفت از آبادان - عوامل انسانی و طبیعی اثرگذار بر این نوع مهاجرتها، کدام است؟ انسانی: پالایشگاه، صادرات نفت، ایجاد منطقه آزاد اقتصادی، حمل و نقل و ارتباطات نامناسب و... طبیعی: خشکسالی، مخاطرات طبیعی، منابع نفت و شرایط مرزی و...

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم | فصل سوم: جغرافیای انسانی ایران

درس

8: تقسیمات کشوری ایران

ال فعالیت .............................

-.-.-.-.-.-.-.-.-...

صفحه ۷۰ صفحه خالی شناسنامه را با مشخصات خود پر کنید و نام هر کدام از تقسیمات ذکر شده را با توجه به صفحه اول شناسنامه خودتان تکمیل نمایید. تقسیمات کشوری در ایران (شهرستان، بخش، دهستان، شهر و روستا) آخرین تقسیمات کشوری را میتوانید از لینک مشاهده کنید.

.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-...

صفحه ۷۵

الم فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-. با توجه به مطالب کتاب استان شناسی خود:

١- به طور گروهی، نقشه استان خود را ترسیم، و شهرستانهای آن را مشخص کنید.

۲- با مراجعه به بخش تقسیمات کشوری، وضعیت محل زندگی خود را از نظر قرارگیری در شهرستان، بخش، روستا و شهر، مشخص، و مانند تصاویر بالا برای هر کدام، نقشه ای تهیه کنید.

برای دانلود نقشه روستاها و دهستانهای ایران

راهنمای استفاده

۳- با مراجعه به سایت اینترنتی استانداری یا اداره سیاسی محل زندگی خود، جدیدترین تغییرات تقسیمات کشوری استان خود را تهیه، و به کلاس گزارش کنید. آخرین تقسیمات کشوری را میتوانید از لینک مشاهده کنید.

, درس ۹: سکونتگاه های شهری و روستایی

که

الم فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.

------- صفحه ۷۸ ۱- آیا نقش عوامل اثر گذار بر شکل گیری سکونتگاه ها در گذشته و اکنون یکسان است؟ چه عواملی در سالهای اخیر در شکل گیری سکونتگاه ها اثر بیشتری دارد؟ خیر، حمل و نقل و راههای ارتباطی - بهره برداری از منابع مانند استخراج نفت و معادن فلزی و... ۲- با استفاده از مطالب کتاب استان شناسی و کمک معلم و همکلاسی هایتان، علت شکل گیری شهر یا روستای محل زندگی خود را بررسی، و به صورت گزارش به کلاس ارائه کنید. با توجه به محل زندگی پاسخ ها متفاوت است.

و فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-..

صفحه ۷۸ به تصاویر مربوط به دو سکونتگاه توجه کنید. چه عاملی بر چگونگی گسترش این سکونتگاهها اثر دارد؟ این عامل بر چگونگی گسترش این سکونتگاه ها، چه تاثیری داشته است؟ روستای هیر قزوین در پای کوه قرار دارد، احتمالا دسترسی به منابع آب، عامل دفاعی بر گسترش این روستا مؤثر بوده است. شهر تهران در دامنه جنوبی البرز قرار دارد؛ دسترسی به منابع آب، ارتفاع،

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم | فصل سوم: جغرافیای انسانی ایران

آب و هوا و عوامل انسانی در توسعه آن موثر بوده است. کوههای البرز در شمال و دشت کویر در جنوب آن باعث توسعه و گسترش شهر در امتداد شرقی- غربی شده است.

روستای هیر قزوین

پلان شهر تهران

ال فعالیت

-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.... که صفحه (۸ - به نظر شما، در کدام مناطق جغرافیایی ایران روستاهای متمرکز و در کدام مناطق روستاهای پراکنده وجود دارد؟ چرا؟ متمرکز: مناطق غربی و مرکزی و شمالی و شمال شرقی و مشرق و جنوب به دلیل دفاع و امنیت محدودیت منابع، و قومیت و... پراکنده: شمال به خصوص گیلان و مناطق دیگری مثل بندرعباس، میناب و شبگرد به دلیل وجود مزارع. الم

فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-کھ صفحه ۸۴ | در کلاس خود دو گروه مخالف و موافق زندگی در شهرهای بزرگ را تشکیل دهید. روی تخته کلاس دو ستون رسم کنید. دلایل موافقت هر گروه را از نوع زندگی موردنظر بنویسید. در پایان، نظرات خود را جمع بندی کنید.

گروه مخالف آلودگی هوا بیشتر است ترافیک سنگین و رفت و آمد

قیمت مسکن بالاست

گروه موافق خدمات و تسهیلات بیشتر است

امکانات آموزشی بهتر و بیشتر است درآمد بالا و دستیابی به اشتغال آسان تر است.

صفحه ۸۵

ال فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-... ۱- با توجه به وضع جغرافیایی و یا نقش سکونتگاه، جدول زیر را کامل کنید.

نقش سکونتگاه

بندری توریستی

نمونه بندرعباس

سرعین

وضع جغرافیایی قرار گرفتن در کنار دریا چشمه آب معدنی اماکن مذهبی

معادن دانشگاه های بزرگ

وضع جغرافیایی تراکم جمعیت آموزش نظامی مفاخر تاریخی اماکن تاریخی

کارخانه

نقش سکونتگاه اداری و سیاسی

نظامی

فرهنگی بنایی تاریخی

صنعتی

نمونه تهران پیرانشهر

شیراز اصفهان

اراک

زیارتگاهی

معدنی دانشگاهی

مشهد سرچشمه تهران

۱۸

گام به گام جغرافیای ایران پایه دهم | فصل سوم: جغرافیای انسانی ایران

٢- شغل بیشتر مردم شهر و یا روستایی که شما در آنجا زندگی می کنید، چیست؟ چه امکان یا وضعی در محل زندگی شما به چشم می خورد که سبب روی آوری مردم به این شغل یا شغلها شده است؟ توضیح دهید. به عهده ی دانش آموزان عزیز.

الم فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-... -

صفحه ۸۵ - در گروه های کلاسی خود، پیامدهای مثبت و منفی ناشی از مهاجرت معکوس را مورد بررسی قرار دهید. پیامد مثبت: افزایش جمعیت و نیروی کار در روستاها، کمک به توسعه کشاورزی و تولید بیشتر در روستا، کاسته شدن از مشکلات شهری، از جمله: کاهش آلودگی هوا، افزایش سطح خدمات و تسهیلات در شهرها و... پیامد منفی: کاهش نیروی فعال اقتصادی در شهرها و...

درس

۱۰: توانهای اقتصادی ایران

ام فعالیت -.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-. 1- با توجه به جاذبه های گردشگری ایران، هر یک از تصاویر زیر را شماره گذاری نمایید.

کے صفحه ۹۵

هیچ نظری تا کنون برای این مطلب ارسال نشده است، اولین نفر باشید...